Slag in de Javazee
In de strijd om Java te behouden vindt op 27 februari 1942
de Slag in de Javazee plaats.
De geallieerden bundelen
hun krachten
Om sterker te staan tegen het machtige Japan vormen vier landen samen een samenwerkingsverband onder de naam ABDACOM: American-British-Dutch-Australian Command. De Nederlandse schout-bij-nacht Karel Doorman heeft de leiding over de veertien schepen van de Combined Striking Force. Hij krijgt van de Nederlandse opperbevelhebber viceadmiraal Conrad Emile Helfrich de opdracht om Java koste wat kost te behouden.
Donderdag 26 februari 1942
Kostbaarheden
van boord
In de haven van Soerabaja maakt het eskader onder leiding van Doorman zich klaar voor vertrek. Alle kostbaarheden worden van boord gehaald, zodat deze niet verloren gaan in de strijd.
De zoektocht naar
de vijand (27 februari)
De geallieerden weten dat de Japanse vloot op weg is naar Java, maar het is onbekend waar zij precies vaart. De hele nacht patrouilleert het eskader langs de noordkust van Java, maar door gebrek aan luchtverkenning zijn de Japanners onvindbaar. Vijandelijke vliegtuigen hebben de geallieerden echter wel gezien en geven de positie van de Combined Striking Force continu door aan de Japanse bevelhebber.
Japans
Onverwachte troef
In de namiddag krijgt de Striking Force de Japanse vloot eindelijk in het vizier. Beide vloten koersen op elkaar af. Doormans schepen wachten tot de vijand binnen vuurbereik is, maar komen voor een onaangename verrassing te staan. De Japanners beschikken over geavanceerde ‘Long Lance’ torpedo’s. Deze kunnen veertig kilometer afleggen en dat is veel meer dan de torpedo’s van de geallieerden.
Hr.Ms. Kortenaer gaat ten onder
Ondanks een barrage van 1250 Japanse granaten en tientallen torpedo’s weten de geallieerden zich staande te houden. Na het eerste uur treffen de Japanners doel. Om 17.08 uur slaat een granaat in op de HMS Exeter. Enkele minuten later treft een torpedo de Kortenaer. Het schip breekt doormidden, vouwt dubbel en zinkt snel.
In hoog tempo verliest de geallieerde vloot slagkracht. Op bevel van Doorman vaart de torpedobootjager Hr.Ms. Witte de With met de Exeter naar Soerabaja. HMS Encounter krijgt orders om de overlevenden van de Kortenaer op te pikken. Vier Amerikaanse torpedobootjagers haken af om te tanken en te herbewapenen. HMS Jupiter loopt op een mijn en zinkt. Noodgedwongen moet Doorman met de overgebleven schepen een gevechtspauze inlassen.
Hr.Ms. De Ruyter passeert de overlevenden van Hr.Ms. Kortenaer. Bij het vallen van de nacht vaart Doorman nogmaals richting de Japanse vloot. Met vier overgebleven kruisers neemt hij het op tegen een overmacht.
Ten onder
Hr.Ms. De Ruyter
Rond 23:00 uur krijgen de eskaders elkaar in zicht en barst het vuurgevecht opnieuw los. Binnen korte tijd treffen Japanse torpedo’s zowel Hr.Ms. Java als de De Ruyter. Doorman en de commandant van de De Ruyter, Eugène Edouard Bernard Lacomblé, besluiten aan boord te blijven. Samen met het vlaggenschip gaan zij ten onder.
Herdenking Slag in de Javazee
De 918 bemanningsleden van de Nederlandse marineschepen die tijdens de Slag in de Javazee vielen worden op een speciale pagina herdacht.
Naar herdenkingspagina