Internationale Vrouwendag

8 maart is het Internationale Vrouwendag, een dag die sinds 1912 bestaat in Nederland. In het begin stond deze dag in het teken van de verbetering van vrouwenrechten, met name het Algemeen Vrouwenkiesrecht. In Nederland wordt op deze dag aandacht gevraagd voor onder andere de economische zelfstandigheid van vrouwen, seksueel geweld en gelijkheid.

Marva's in opleiding tot plotter bij de Navigatiegevechtsinformatieschool (NAVGIS), 1953. Bron: NIMH.

Historische momenten

31 oktober 1944

Koninklijk Besluit tot oprichting van de Marine Vrouwenafdeling onder het motto ‘Maak een man vrij voor de vloot en help Indië bevrijden’.
Francien de Zeeuw, telefoniste uit Terneuzen kwam op 4 december 1944 in Londen aan als de eerste Marva. De Marva’s hadden een andere rechtspositie dan hun mannelijke collega’s. Hier leek in de jaren ’70 van de vorige eeuw verandering in te komen toen volledige integratie van vrouwen als discussiepunt op de agenda werd geplaatst.

4 oktober 1966

Officier Marva der tweede klasse oudste categorie M.C. Massizzo werd in 1966 de eerste vrouwelijke commandant van een marineschip (Hr. Ms. Schorpioen). Het ramschip Hr.Ms Schorpioen (1868) werd in 1951 het woonschip van de Marva’s. Massizzo kreeg dus geen varend commando, maar een vrouw aan het roer van een marineschip was een novum, dit haalde zelfs de wereldpers. De Schorpioen is één van onze museumschepen en ook toegankelijk voor bezoekers.

Morang krijgt de nieuwe rangonderscheidingstekens op haar schouders. Bron: defensie.nl.

14 juni 2019

De Koninklijke Marine bevorderde op deze dag voor het eerst een vrouw tot commandeur. Het gaat om Jeanette Morang, die in 1997 al als 1e vrouw commandant werd op een operationeel Nederlands marineschip. De bevordering is een belangrijke mijlpaal in de geschiedenis van vrouwen bij Defensie.

NAVO-vlootverband

In 2022 voerde de Koninklijke Marine het commando over de Standing NATO Maritime Group 1 (SNMG1). Nederland droeg een jaar lang met onder meer een vlaggenschip bij aan het NAVO-vlootverband. Vanaf het vlaggenschip werd het commando gevoerd. De eerste maanden werd dit gedaan door commandeur Ad van de Sande, daarna door Morang. Zij deden dat vanaf Zr.Ms. Rotterdam, Zr.Ms. Van Amstel, Zr.Ms. De Zeven Provinciën, Zr.Ms. Karel Doorman en als laatste vanaf Zr.Ms. Tromp. Begin 2023 heeft Nederland het commando over de Standing NATO Maritime Group 1 overgedragen aan Duitsland